Prawidłowa praca serca

Serce człowieka to jeden z najważniejszych narządów. Życie bez tego mięśnia jest niemożliwe, choć wciąż powstają coraz to nowe rozwiązania, które mają za zadanie zastąpić pracę tego organu np. sztuczne płucoserce. Nadal jednak serce zdaje się być niezastąpione, dlatego tak bardzo istotne jest dbanie o jego właściwą kondycję. Oprócz aktywności fizycznej i odpowiedniej diety w wielu przypadkach wsparciem dla serca okazują się dobrze dobrane przez specjalistę leki lub suplementy diety albo też inne preparaty zawierające składniki, które w pozytywny sposób oddziałują na działanie serca. 

Prawidłowa praca serca

Serce położone jest w jamie klatki piersiowej. Od innych narządów oddziela je podwójna błona nazywana osierdziem albo workiem osierdziowym. Serce dzieli się na cztery jamy. Są to dwa przedsionki: prawy i lewy oraz dwie komory: prawa i lewa. Przedsionki oddzielone są od siebie poprzez przegrodę międzyprzedsionkową. Natomiast komory oddziela przegroda międzykomorowa.

Naczynia, które doprowadzają krew do serca, uchodzą do przedsionków prawego oraz lewego. Do przedsionka prawego trafiają dwie żyły główne, które transportują krew zebraną z całego ciała i odtlenowaną, czyli pozbawioną tlenu. Natomiast do lewego przedsionka trafiają cztery żyły płucne, które transportują krew bogatą w tlen z płuc. Dwie żyły wiodą z płuca prawego, a dwie z płuca lewego.

Krew z lewej komory serca jest wyprowadzana przez łuk aorty. Aorta to jednocześnie największa tętnica w ciele człowieka. Jej średnica wynosi około 28 mm. Rozgałęzienia aorty doprowadzają krew tętniczą do narządów i tkanek. Natomiast z komory prawej krew jest wyprowadzana przez pień płucny.

Rytmiczna praca serca jest możliwa dzięki obecności układu bodźcotwórczo-przewodzącego. System ten jest zbudowany ze zmodyfikowanych włókien mięśniowych, które są zdolne do samoistnego samo pobudzania się, które jest niezależne od pobudzenia układu nerwowego. Ludzkie serce to także symbol. Kojarzony jest przede wszystkim z miłością i wzniosłymi uczuciami.

Jak wygląda praca serca? Cykl serca

Cały cykl pracy serca trwa około 0,83 sekundy. W ciągu tak krótkiego czasu w naszym organizmie wydarza się wiele. W całym cyklu wyróżnia się trzy fazy:

• skurcz przedsionków – pierwsza faza – na tym etapie komory biernie się obkurczają, a krew zostaje przepchnięta z przedsionków i całkowicie wypełnia komory sercowe. Ten etap trwa 0,11 sekundy;
• skurcz komór – druga faza – trwa około 0,32 sekundy, Komory się kurczą, a przedsionki rozkurczają. Skurcz komór jest słyszalny jako pierwszy ton serca;
• rozkurcz serca – trzecia faza – to faza spoczynku. Cykl się kończy i rozpoczyna na nowo.

Podczas skurczu i rozkurczu komór i przedsionków występują zjawiska akustyczne określane mianem tonów serca. Są to dźwięki, które można usłyszeć na powierzchni klatki piersiowej za pomocą słuchawki lekarskiej.

Z pracą serca łączy się dwa pojęcia. Jeden z nich to bradykardia, czyli inaczej spowolnione bicie serca. Rozpoznaje się je wówczas, gdy występuje około 50 uderzeń serca na minutę lub mniej. Z kolei przyspieszone bicie serca określane jest pojęciem tachykardii. Może być spowodowane silnym stresem, wypiciem mocnej kawy albo nadmiernym wysiłkiem fizycznym. To również podstawowa przyczyna arytmii serca.

Co wpływa na pracę serca?

Układ przewodzący serca to mechanizm, który pełni funkcję głównego fizjologicznego rozrusznika serca. Warto jednak pamiętać, że istnieją również inne czynniki regulujące pracę tego narządu. Wymienić tu można, chociażby:

• hormony – pracę serca przyśpiesza adrenalina, która jest nazywana również hormonem walki i ucieczki. Nadmierny i pernamentny stres prowadzi do przyspieszonego działania serca, co przekłada się na szybsze zużycie tego narządu. Po jakimś czasie serce staje się niewydolne. W podobny sposób oddziałuje również produkowany przez trzustkę w momencie spadku cukru we krwi glukagon, a także tyroksyna będąca hormonem tarczycy. Z kolei hormony spowalniające pracę serca to insulina oraz  neuroprzekaźnik acetylocholina.
• jony – na działanie mięśnia sercowego wpływ mają również jony. Praca serca jest spowolniona np. przez kationy potasu. Z kolei działanie noradrenaliny, a więc przyspieszenie pracy serca, jest naśladowane przez kationy wapnia.
• średnica naczyń krwionośnych – ma ona istotny wpływ na czynności serca. Zwężenie naczyń krwionośnych przyspiesza działanie tego narządu. Z kolei spowolnienie pracy serca ma związek z rozszerzeniem naczyń krwionośnych. Tym samym, serce współpracuje z naczyniami, co ma wpływ na przepływ krwi.

Zdrowe serce, dłuższe życie

O tym, że prawidłowa praca serca jest ważna, nie trzeba nikogo przekonywać. W ciągu całego życia osoby żyjącej przeciętnie 75 lat kurczy się średnio 2,5 do 3,5 miliarda razy. Jego najważniejszą funkcją jest zaopatrywanie każdej komórki ciała w tlen niezbędny do życia. Tlen dociera do nich wraz z krwią.

Serce określane jest również mianem pompy ssąco-tłoczącej, ponieważ tworzy dwa krwiobiegi. Ten mały dostarcza krew z dwutlenkiem węgla do prawej komory, a następnie do płuc. To tam pobierany jest tlen i pozostawiany dwutlenek węgla. Z kolei krwiobieg duży utlenowaną krew transportuje z lewej komory. Krew za sprawą naczyń włosowatych dociera do każdej komórki, dostarczając jej tlen, a zabierając dwutlenek węgla.

Choroby serca

Istnieje szereg chorób, na które narażony jest ten organ. Wymienić można tu przede wszystkim miażdżycę. W jej przebiegu w aorcie oraz w innych tętnicach pojawiają się zmiany zwyrodnieniowe. Utrudniają one, a w zaawansowanej fazie choroby, uniemożliwiają dostarczenie do mięśnia sercowego wystarczającej ilości składników odżywczych oraz tlenu. Miażdżyca prowadzi do wielu niebezpiecznych powikłań w tym m.in. choroby wieńcowej, nazywanej inaczej chorobą niedokrwienną serca.

Chorobą przewlekłą jest z kolei nadciśnienie tętnicze, które pojawia się, gdy ciśnienie skurczowe w naczyniach krwionośnych rośnie, mimo że rozkurczowe pozostaje w normie.

Inną powszechną dolegliwością jest zawał serca, inaczej martwica mięśnia sercowego. Zawał serca pojawia się w wyniku pęknięcia blaszki wieńcowej, która jest częścią naczynia wieńcowego. Wielu pacjentów cierpi również na zaburzenia rytmu serca, które objawiają się nie tylko nierównym biciem z serca, ale też przyspieszonym tętnem dusznościami oraz zasłabnięciami.

Poważną chorobą tego narządu jest zapalenie osierdzia. Warto tu wspomnieć, że serce otoczone jest przez worek osierdziowy, a jego stan zapalny to nierzadko efekt długotrwałej infekcji, w tym m.in. grypy. Dolegliwość ta często rozwija się również u osób z obniżoną odpornością, np. zakażonych wirusem HIV.

Jak dbać o serce?

Chcąc zadbać o swoje serce, należy przede wszystkim wprowadzić do swojego codziennego życia odpowiednie nawyki. Bardzo istotne jest podejmowanie aktywności fizycznej dostosowanej do możliwości organizmu. Unikanie stresów wpływających na zaburzenie pracy serca to kolejny ważny element profilaktyki zdrowia serca. Warto również zrezygnować z palenia papierosów. Zawierają one toksyny, które mogą wpłynąć negatywnie na mięsień sercowy.

W diecie osoby, która chce zadbać o swój układ krążenia, powinny znaleźć się owoce i warzywa, będące źródłem wielu cennych witamin i minerałów. Należy również wyeliminować ze swojej diety duże ilości soli oraz wysoko przetworzone produkty, które mogą sprzyjać rozwojowi miażdżycy. Swoje serce można wspomagać również poprzez suplementy diety zawierające niezbędne pierwiastki, w tym potas i magnez.

Leki na serce. Co zawierają?

Choć serce to dość wytrzymały narząd,  to jednak w wielu sytuacjach potrzebuje wsparcia i zastosowania odpowiednich preparatów, w tym leków oraz suplementów diety wspomagających jego pracę. Preparaty na serce należy przyjmować najlepiej w porozumieniu z lekarzem specjalistą, który zajmuje się leczeniem dolegliwości związanych z pracą tego narządu. Ponadto problemy kardiologiczne bardzo często wymagają systematycznej kontroli lekarskiej.

Oprócz przyjmowania środków dostępnych na receptę, serce można wspomóc także preparatami ziołowymi oraz tabletkami stosowanymi w profilaktyce przeciwzakrzepowej. Wśród produktów wspomagających pracę serca wskazać można te zawierające takie zioła jak: głóg, miłek wiosenny czy też serdecznik.

Warto również zwrócić uwagę na preparaty o działaniu uspokajającym i wyciszającym, a więc na te zawierające wyciąg z waleriany i melisę. Aby zadbać o prawidłową pracę serca, bardzo istotny jest także dobór odpowiednich minerałów. Magnez i potas wpływają w istotny sposób na rozkurcz serca. Chcąc zminimalizować ryzyko zablokowania naczyń tętniczych, można również stosować leki przeciwzakrzepowe zawierające m.in. kwas acetylosalicylowy, który zabezpiecza przed tworzeniem się zakrzepów.

Pamiętaj, że zaburzenie rytmu lub pracy serca wymaga natychmiastowej interwencji kardiologicznej. Dlatego gdy zauważasz u siebie np. objawy charakterystyczne dla zawału serca, m.in. promieniujący ból ręki, koniecznie wezwij pogotowie ratunkowe.